Ένα ερώτημα που δέχτηκα πρόσφατα από 3 αναγνώστες ήταν κατά πόσο πρέπει να δώσουν σημασία στα βασικά χαρακτηριστικά της κάννης: Στο μήκος της και τη διάμετρο του αυλού της (αναφερόμαστε φυσικά στο κλασσικό 12άρι λειόκαννο).
Μακάρι να ήταν τόσο απλά τα πράγματα… Ας τα πιάσουμε ένα ένα:
Μήκος κάννης
Ώστε το μήκος πρέπει να είναι το μικρότερο δυνατό ε; Και ναι και όχι! Τα συνηθισμένα (και νόμιμα) μήκη στην ελληνική αγορά είναι τα παρακάτω: 51, 53, 61, 66, 71, 76 και 90cm. Όχι λοιπόν, το δηλώνω, τα 51 και 53cm ΔΕΝ είναι οι προφανείς και τέλειες λύσεις για όπλα αυτοάμυνας. Πριν αρχίσουν κάποιοι να εκνευρίζονται, εξηγούμαι: Όταν διαλέγουμε όπλο, ακόμα και για αυτοάμυνα, πρέπει να έχουμε πάντα στο μυαλό μας τα παρακάτω:
- Καλή & εύκολη μεταπώληση του όπλου, σε περίπτωση που δεν βγει καλό / δεν μας βολέψει / δεν μας αρέσει. Αυτομάτως αποκλείονται οι κάννες κάτω από τα 60cm γιατί τις προτιμούν ελάχιστοι κυνηγοί, όπως και αυτή των 90cm γιατί είναι σπάνια και χρησιμοποιείται σε εξειδικευμένο κυνήγι υδροβίων. Δεν φαντάζεστε πόσο δυσάρεστο είναι να «ερωτευτείτε» ένα νέο μοντελάκι, να πάτε το παλιό σας όπλο για ανταλλαγή και να ακούσετε το… «53cm κάννη έχει; Το παντρεύτηκες φίλε!»
- Το όπλο πρέπει να αποδίδει σωστά στο σκοπευτήριο, για να μπορούμε να προπονηθούμε με αυτό. (Το τέλειο όπλο είναι πάντα τόσο καλό, όσο και ο σκοπευτής του. Αν δεν είμαστε προπονημένοι…) Πρέπει δηλαδή η σκοπευτική ρίγα να έχει ικανό μήκος που να βολεύει το δικό μας μάτι. Ο κάθε σκοπευτής έχει το δικό του ελάχιστο όριο – προσωπικά έχω όπλο με κάννη 66cm, και θα με ευχαριστούσε να ήταν και λίγο μακρύτερη σε συνθήκες σκοπευτηρίου (δεν αναφέρομαι στην εξειδικευμένη πρακτική σκοποβολή, αλλά στα πιο συνηθισμένα τραπ / σκητ / σπόρτινγκ). Και εδώ λοιπόν τα όπλα με κάννες πάνω από 60cm (για να μην πω πάνω από 70cm) έχουν το πλεονέκτημα.
- Μεγάλο σχολείο για τον χειριστή του όπλου είναι κλασσικά το κυνήγι (διαβάστε σχετικό άρθρο ΕΔΩ), και εκεί θέλουμε μήκος κάννης ανάλογα με το θήραμα. Θεωρητικά οι κοντές δουλεύουν καλύτερα στα μονόβολα των αγριογούρουνων, ενώ οι μακριές είναι πιο καλές για σκάγια. Αυτά βέβαια είναι γενικότητες. Το κάθε φυσίγγι και η κάθε κάννη συμπεριφέρονται διαφορετικά, ανάλογα και με το εκάστοτε τσοκ (σύσφιξη) του όπλου. Για να έχετε μια γενική τάξη μεγέθους όμως:
- Υπολογίστε μια (κατά προσέγγιση) βελτίωση της τάξης του 3% στη συγκέντρωση των σκαγιών, κάθε φορά που αυξάνουμε κατά 5cm το μήκος κάννης.
- Κάθε 5cm επιπλέον στην κάννη μας δίνουν μια αύξηση στην ταχύτητα των σκαγιών που είναι κατά προσέγγιση 7m/s, δηλαδή 25Km/h πάνω κάτω.
- Αν λοιπόν αντικαταστήσουμε την κάννη των 51cm στο όπλο μας με μία 76cm, θα έχουμε περίπου 15% καλύτερη συγκέντρωση σκαγιών και κατά προσέγγιση 35m/s (126Km/h) ταχύτερα σκάγια. Δεν είναι και λίγο πράγμα!
- Η μακριά κάννη βαραίνει το όπλο και μεταβάλλει το ζύγισμα του. Ανάλογα με το ζύγισμα που προτιμά ο εκάστοτε σκοπευτής πρέπει να αγοραστεί η καταλληλότερη κάννη. Η εξίσωση γίνεται όλο και πιο περίπλοκη…
- Εκτός αυτού, ο μιλιταριστής / tactical τύπος της παρέας θα αποφανθεί άμεσα: «Τρίχες! Πάρτε την πιο κοντή για να κάνετε μανούβρες σε κλειστούς χώρους!» Κατά τη διάρκεια οποιουδήποτε ελιγμού σε κλειστό χώρο το όπλο πρέπει να κοιτάει κάτω, άρα μικρό ρόλο παίζει το αν το μήκος είναι στα 53 ή στα 61 εκατοστά. Με μια 90άρα κάννη βέβαια ο πιο πάνω κύριος θα έχει απόλυτο δίκιο να γκρινιάζει.
Πρώτο συμπέρασμα: Το πράγμα είναι πολυπαραγοντικό και πολύπλοκο. Η γνώμη του amynastospiti.gr είναι να αποφύγουμε τις ακραίες λύσεις (51, 53, 90cm) και να αγοράσουμε κάτι που να δουλεύει πραγματικά καλά σε όλες τις συνθήκες. Αν το σκοπευτήριο και το κυνήγι δεν σας ενδιαφέρουν και τόσο, κοιτάξτε κατά τα 61cm. Αν είστε τύπος του «έξω» και της ουσιαστικής και ωφέλιμης προπόνησης, τα 66 ή και τα 71cm θα δουλέψουν πολύ καλά για σας. Περί ορέξεως ουδείς λόγος βέβαια!
Χράπα Χρούπα με κοντή κάννη
Διάμετρος αυλού
Τα σύγχρονα 12άρια λειόκαννα έχουν συνήθως αυλούς από περίπου 18,2mm μέχρι 18,9mm. Συνηθισμένες διαστάσεις είναι τα 18,2 / 18,4 / 18,6 / 18,8mm. Γιατί και εδώ ποικιλία και πολυπλοκότητα; Πρέπει να γυρίσουμε πίσω στο χρόνο:
- Παλαιότερα τα περισσότερα όπλα είχαν έναν αυλό με τα «λογικά και ορθόδοξα» 18,2 χιλιοστά. Με αυτή τη διάσταση είχαμε καλή λειτουργία στα μονόβολα, καλή έμφραξη στα απλά φυσίγγια και πλήρη ισχύ πυρός. Όλα καλά λοιπόν! Σχεδόν δηλαδή…
- Γιατί στη συνέχεια έγινε μόδα το overboring (γνωστό και ως backboring) και γεννήθηκαν οι overbored κάννες, κάννες αυξημένης εσωτερικής διαμέτρου δηλαδή. Τι συνέβη; Κάποιοι οπλουργοί – βελτιωτές «έτρωγαν» το εσωτερικό της κάννης για να ελαφρώσουν το όπλο. Αυτό το «ατύχημα» έφερε κάποια ευχάριστα συμπτώματα:
- Η κάννη με διάμετρο 18,2mm έχει εμβαδό διατομής 260,2 τέτρ. χιλιοστά. Αν την ανοίξουμε στα 18,5mm το εμβαδό της διατομής εκτοξεύεται στα 268,8 τέτρ. χιλιοστά. Αποκτούμε λοιπόν μια αύξηση 3,3% στον όγκο του «θαλάμου διαστολής» στον οποίο εκτονώνονται τα αέρια της έκρηξης. Εκτός αυτού, υπάρχει και μειωμένη έμφραξη στα αέρια, καθώς το «έμβολο» – συγκεντρωτήρας δεν σφραγίζει το ίδιο τέλεια στα τοιχώματα της κάννης. Αποτέλεσμα; Μειωμένη ταχύτητα στα σκάγια, άρα λιγότερο ζορισμένα σκάγια + λιγότερο χαοτική πτήση = καλύτερη κατανομή στο στόχο. Το ότι η μειωμένη ταχύτητα δίνει καλύτερη συγκέντρωση ήταν γνωστό για πάνω από έναν αιώνα, αλλά παλαιότερα το πετύχαιναν «παίζοντας» με την πυρίτιδα και όχι με τη διάμετρο του αυλού της κάννης…
- Εκεί λοιπόν που πηγαίναμε να ελαφρύνουμε το όπλο, πήραμε καλύτερη κατανομή σκαγιών, αλλά και μειωμένη ταχύτητα, δηλαδή μειωμένη ισχύ πυρός. Αυτό είναι και το μειονέκτημα της overbore κάννης, τα πιο αργά σκάγια. Στην ουσία μετατρέπει τα φυσίγγια υψηλής πίεσης σε μεσαίας, τα μεσαίας πίεσης σε χαμηλής και τα χαμηλής σε…
- Όσο πιο ισχυρές (και βαρύτερες) γινόντουσαν με τον καιρό οι γομώσεις, τόσο αυξανόταν η ανάγκη για overboring, έτσι ώστε οι πιέσεις να ελέγχονται καλύτερα, η κατανομή να παραμένει ποιοτική και να μειώνεται ελαφρά το λάκτισμα του όπλου.
- Αξίζει να σημειωθεί ότι τα σύγχρονα όπλα με εργοστασιακή overbore κάννη δεν είναι πιο ελαφριά, γιατί, για λόγους αντοχής, μεγάλωσε και η εξωτερική διάμετρος…
- Κάποιοι κατασκευαστές χρησιμοποιούν κάννες που σταδιακά στενεύουν (π.χ. tribore) για να συνδυάσουν μαζί όλα τα πλεονεκτήματα. Έχει κάποια λογική βάση και ένα θεωρητικό πλεονέκτημα, αλλά πρακτικά το τσοκ και το φυσίγγι κάνουν την ουσιαστική διαφορά στην απόδοση του όπλου…
Δεύτερο συμπέρασμα: Δεν υπάρχει η τέλεια διάμετρος αυλού για όλα τα φυσίγγια.Αν μας αρέσουν αυτά της χαμηλής πίεσης ή τα μονόβολα, τα 18,2mm είναι άριστα. Αν ρίχνουμε μόνο υψηλής πίεσης ή MAGNUM (ή SUPERMAGNUM κτήνη), τα 18,8mm ακούγονται σαν μια πολύ καλή ιδέα. Η χρυσή τομή θεωρείται γύρω στα 18,4 με 18,6mm. Και εδώ λοιπόν, το amynastospiti.gr προτείνει να αποφύγετε τις ακραίες λύσεις –το 18,4mm δίνει άριστα αποτελέσματα με τα περισσότερα φυσίγγια. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα όπλα αμερικανικής φιλοσοφίας έχουν φαρδύ αυλό, γιατί οι Αμερικάνοι αρέσκονται στις κτηνώδεις γομώσεις. Τα υπόλοιπα όπλα αντίθετα αρκούνται συνήθως σε έναν αυλό 18,4mm, ή το πολύ 18,6mm…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου