15 Αυγούστου 1940: Ο τορπιλισμός του ευδρόμου ΕΛΛΗ

Η  ιστορική και η ανθρώπινη μνήμη δεν θα αφήσουν να ξεχαστεί ποτέ το ιταλικό ανοσιούργημα, ο τορπιλισμός του ευδρόμου ΕΛΛΗ στο λιμάνι της Τήνου στις15 Αυγούστου 1940, ημέρα της Παναγίας. Και είναι ανοσιούργημα γιατί έγινε εν καιρώ ειρήνης. Καμμιά αιτία και δικαιολογία από το ιταλικό φασιστικό καθεστώς της τότε εποχής, με κύριους εκφραστές τον Μουσολίνι, τον διοικητή της Δωδεκανήσου ντε Βέκκι και τον πλωτάρχη Giuseppe Aicardi κυβερνήτη του υποβρυχίου ΔΕΛΦΙΝΟ.....

Τα ευρήματα των τμημάτων των τορπιλών με καθαρά τα στοιχεία τους μαρτυρούν την ιταλική τους προέλευση. Όμως, η ελληνική κυβέρνηση το αποσιώπησε για να μην προκαλέσει, εν όψει του προ των πυλών πολέμου. Οι Ιταλοί σχετικώς αρνούνται τα πάντα και αποδίδουν τον τορπιλισμό στους Άγγλους. Κι όταν ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού ναύαρχος Αλεξανδρής κάλεσε τον Ιταλό ναυτικό ακόλουθο πλοίαρχο Morin για κάποιες ερωτήσεις, ο Ιταλός αρνήθηκε τα πάντα και μάλιστα με ειρωνεία. Το γεγονός δεν πήρε έκταση.

Όμως η διαταγή δεν ήταν μόνο η βύθιση του ΕΛΛΗ αλλά και των επιβατηγών με τους προσκυνητές που ήταν στην Τήνο, ΑΡΝΤΕΝΑ, ΕΣΠΕΡΟΣ, ΑΘΗΝΑΙ, ΕΛΣΗ. Για τούτο ο ντε Βέκκι χαρακτηρίζει το γεγονός «ευτυχές» κάτι που οργίζει τον Aicardi που δηλώνει: «δεν είχα ούτε δισταγμό, ούτε ταλαντεύσεις. Είχα συνείδηση ότι εκτελώ μια στρατιωτική διαταγή η οποία δεν έδινε περιθώρια για αμφιβολίες». Αυτή η διαταγή, αν μη τι άλλο, ήταν ένα δείγμα «αξιωματικού»αντάξιου του καθήκοντος που υπηρετούσε.

Ο τότε πρεσβευτής της Ιταλίας στην Αθήνα Εμμανουέλε Γκράτσι στο βιβλίο του «Η αρχή του τέλους» γράφει: «… ο τροπιλισμός αυτός κατόρθωσε ότι δεν είχαν κατορθώσει ως τότε οι ύβρεις και οι απειλές των ιθυνόντων της ιταλικής πολιτικής. Επέδρασε στην απόλυτη ψυχική ενότητα και σύμποια των όλων Ελλήνων οι οποίοι πίστεψαν ότι η Ελλάδα είχε μόνον αμείλικτο εχθρό τηνΙταλία…».

Τα νερά του Αιγαίου σκεπάζουν τον υγρό τάφο του καταδρομικού μας. Ανάβουμε ένα κερί στον Οίκο των Θυμάτων ΕΛΛΗΣ στον περίβολο του ιδρύματος Ευαγγελίστριας και για την ΕΛΛΗ και για τους νεκρούς μας: Αρχικελευστής Π. Κατσαΐτης, Κελευστής Ν. Παπανικολάου, Υποπλ. Ι. Μαντούβαλος. Ναύτες: Ν. Ανετσελόπουλος, Γ. Γρίβας, Α. Καλλίας, Ι. Μπόνος, Δ. Τομαράς, Ν. Πέττας (Ναυτική Ελλάδα, Οκτώβριος 1994).

Κλείνω το άρθρο μου με το τετράστιχο του κ. Χαλιώρη (Εφημ. ΑΣΤΗΡ της Τήνου 9-8-1947).

… Κι εμείς στο φονικό δε βγάλαμε μιλιά.
Σκεπάσαμε τον πόνο μας, κλάψαμε τα παιδιά μας
μαζέψαμε τα θραύσματα από την ακρογιαλιά
κι από τότε θάψαμε την ΕΛΛΗ στην καρδιά μας. [Διονύσης Αρβανιτάκης,www.ithacanews.gr]

Αλέξης  Παπαδόπουλος: ΕΛΛΗ: Η δραχμοποίηση της ιστορίας

πηγη