Και ενώ η πολιτική ηγεσία του τόπου, με βάση τα όσα διαδραματίσθηκαν στη Βουλή κατά την πρόσφατη συζήτηση της πρότασης μομφής του ΣΥΡΙΖΑ, εμφανίζεται διατεθειμένη να «καθαρίσει» το ζήτημα των ΕΝΑΕ/υποβρυχίων αλλά και γενικότερα της ελληνικής ναυπηγικής βιομηχανίας σε μονομαχία στο… El Paso, σε μία νέα ελληνική έκδοση των «spaghetti western», η όλη υπόθεση εξελίσσεται σε «Little Bighorn».
Με άλλα λόγια πολύ καλές είναι οι μονομαχίες για το «φιλοθεάμων» κοινό, αλλά και οι εξεταστικές επιτροπές, αλλά όλα αυτά αφορούν το απώτερο και πρόσφατο παρελθόν και σε καμία περίπτωση το ΜΕΛΛΟΝ, το οποίο φαντάζει εξαιρετικά εφιαλτικό, αφού μέχρι σήμερα ουδείς έχει αρθρώσει ολοκληρωμένη πρόταση γι’ αυτό.
Ας πιάσουμε λοιπόν τον «ταύρο από τα κέρατα», εκθέτοντας πολύ συνοπτικά τα δεδομένα του προβλήματος:
α. Η γενική κατάσταση της ελληνικής ναυπηγικής βιομηχανίας
Χαμηλή ανταγωνιστικότητα (ιδιαίτερα σε σχέση με τις «τίγρεις» της Άπω Ανατολής όπου τοχαμηλό κόστος συνδυάζεται με σύστημα ισχυρής χρηματοδότησης των νέων ναυπηγήσεων, όπως ισχύει στην περίπτωση της Κίνας), περιορισμένη εσωτερική αγορά (ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τα προγράμματα του Πολεμικού Ναυτικού που η χρηματοδότησή τους υποφέρει και θα υποφέρει από τις συνέπειες της οξείας και παρατεταμένης οικονομικής χρήσης), έλλειψη ρευστότητας, χρηματοδότησης και υποδομών, ισχυρός ανταγωνισμός από χώρες όπως η Τουρκία, η Βουλγαρία, η Ρουμανία που πριν μερικά χρόνια ήταν ασήμαντες ναυπηγικά, υπερπληθυσμός ανθρώπινου δυναμικού (σε σχέση με το υφιστάμενο έργο).
β. Η κατάσταση των ΕΝΑΕ
>χαρακτηρίστηκε, τόσο από την ελληνική κυβέρνηση όσο και από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ως «εθνικό στρατιωτικό ναυπηγείο» και αποκλείστηκε από κάθε εμπορική δραστηριότητασυμπεριλαμβανομένης και των στρατιωτικών εξαγωγών σε τρίτες χώρες μέχρι το 2025
>περιορίστηκε σε έναν και μόνο πελάτη, το ελληνικό δημόσιο, το οποίο αντιμετωπίζει οξύ πρόβλημα ρευστότητας.
>«ακρωτηριάστηκε» λόγω της απόσχισης των εμπορικών (με βάση την από κοινού απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) υποδομών, συμπεριλαμβανομένης και της μόνιμης δεξαμενής Νο. 5 που είναι κρίσιμη όχι μόνο για τα ΕΝΑΕ αλλά και τη ναυπηγο-επισκευαστική ζώνη γενικότερα.
γ. Η κατάσταση του ομίλου Νεώριον
>συσσωρευμένα χρέη προς τράπεζες, πιστωτές, δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία το ύψος των οποίων υπερβαίνει τα 325 εκατ. ευρώ
>σημαντική έλλειψη ρευστότητας (είναι αυτονόητο ότι ενέσεις ανάλογες των 25 εκατ. ευρώ που το δημόσιο πρόσφατα κατέβαλε απλώς δίνουν στην επιχείρηση ανάσα για μερικούς μήνες)
>σημαντική μείωση του επισκευαστικού έργου του εμπορικού τομέα τόσο για ειδικούς (π.χ. έλλειψη σχετικών υποδομών, κατάσταση που επιδεινώθηκε με την μη επισκευή της Νο. 3 δεξαμενής, περιστατικό για το οποίο η εταιρία έχει προσφύγει δικαστικά κατά των ασφαλιστών στο Λονδίνο) όσο και τους γενικότερους λόγους που προαναφέρθηκαν.
δ. Η κατάσταση του ελληνικού δημοσίου
Σημαντικά μειωμένη δυνατότητα ανάθεσης νέων συμβάσεων για λογαριασμό του Πολεμικού Ναυτικού παρά την αυξημένη σημασία της ναυτικής ισχύος εν όψει των συνθηκών που διαμορφώνονται στην Ανατολική Μεσόγειο (αποκλειστική οικονομική ζώνη, υποθαλάσσιοι ενεργειακοί πόροι), αλλά και εξυπηρέτησης υφιστάμενων συμβάσεων λόγω των συνεχόμενων περικοπών του αμυντικού προϋπολογισμού.
Απέναντι σε αυτή τη ζοφερή κατάσταση η κυβέρνηση παραμένει ακίνητη. Προσπαθεί είτε να συντηρήσει επιχειρήσεις με ενέσεις «ασπιρίνης» (όπως τα 25 εκατ. ευρώ που καταβλήθηκαν στα Ναυπηγεία Ελευσίνας) είτε να περιορίσει την εξαθλίωση των εργαζομένων με… βοηθήματα (όπως στην περίπτωση των ΕΝΑΕ). Αυτή η κατάσταση όμως δεν μπορεί να συνεχιστεί γιατί με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί όλον το Κλάδο σε κατάρρευση.
Απαιτείται άμεσα η χάραξη εθνικής πολιτικής-πλαισίου εντός του οποίου θα λειτουργήσουν οι δυνάμεις της αγοράς. Πολιτικής μακροπρόθεσμης και ολοκληρωμένης η οποία θα οδηγήσει στην ενοποίηση και εξορθολογισμό του συγκεκριμένου βιομηχανικού κλάδου ώστε να μετατραπεί σε «εθνικό πρωταθλητή» και να σταθεί απέναντι στον διεθνή ανταγωνισμό που γίνεται όλο και πιο αμείλικτος.
Οι βασικοί πυλώνες αυτής της πολιτικής θα μπορούσαν να είναι οι ακόλουθοι:
> Σε ό,τι αφορά το έργο
Παρά το γεγονός ότι η οικονομική κρίση της χώρας δεν επιτρέπει την υλοποίηση φιλόδοξων ναυτικών εξοπλιστικών προγραμμάτων, σε βάθος 15ετίας το Πολεμικό Ναυτικό δεν έχει επιλογή παρά να ανανεώσει τον στόλο του σε μεγάλο βαθμό. Αν υιοθετηθεί και εφαρμοστεί ηφιλοσοφία του «εθνικού πλοίου» τότε το βιομηχανικό έργο που θα προκύψει για την εγχώρια ναυπηγική βιομηχανία θα είναι όχι μόνο σημαντικό ποσοτικά αλλά και τεχνολογικά ποιοτικό που όχι μόνο θα ικανοποιήσει τις επιχειρησιακές ανάγκες του Πολεμικού Ναυτικού αλλά θα αποδώσει και σχεδιάσεις που θα μπορούν να προσφερθούν στη διεθνή αγορά και σε φιλικές χώρες στο πλαίσιο διμερών ή πολυεθνικών προγραμμάτων.
Φυσικά το ίδιο ισχύει και για τον στόλο του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής (Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ.) που ενόψει της ανακήρυξης της ΑΟΖ αλλά για την εκτέλεση των αποστολών που ήδη εκτελεί απαιτεί ανανέωση και αναβάθμιση.
Επιπρόσθετα, η συντήρηση, επισκευή και εκσυγχρονισμός των μονάδων του Στόλου αποτελεί βιομηχανικό έργο που είναι σημαντικού όγκου αλλά και εύκολα προσδιοριζόμενο σε βάθος χρόνου. Με άλλα λόγια μπορεί να αποτελέσει σταθερή βάση για τον σχεδιασμό της εξέλιξης της εγχώριας ναυπηγικής βιομηχανίας. Σε ό,τι αφορά τον εμπορικό – πολιτικό τομέα οι σημερινές αγκυλώσεις και δυσκαμψίες θα πρέπει να απαλειφθούν.
Επειδή το διεθνές αλλά και το περιφερειακό περιβάλλον είναι εξαιρετικά ανταγωνιστικό ή θα προσαρμοστούμε σε αυτό συνδυάζοντας την υψηλή ποιότητα επισκευών με ανταγωνιστικές τιμές και χρόνους παράδοσης ή απλώς θα περιμένουμε όποτε και όταν εμφανιστεί κάποιος πελάτης. Σε ό,τι αφορά τις νέες ναυπηγήσεις μόνο η στροφή σε ειδικευμένα πλοία μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να φέρει σημαντικό όγκο έργου.
> Σε ό,τι αφορά την τεχνολογία – τεχνογνωσία
Αν και το επίπεδο της εγχώριας ναυπηγικής και ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας είναι γενικά υψηλό εντούτοις σε ορισμένους τομείς υπάρχουν σημαντικά κενά. Δύο από τα κυριότερα που θα προσδώσουν ουσιαστικό περιεχόμενο και στη φιλοσοφία του «εθνικού πλοίου» είναι η δυνατότητα πλήρους σχεδίασης και ολοκλήρωσης όπλων, αισθητήρων και συστημάτων μάχης.
> Σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση
Η εγχώρια ναυπηγική και ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία χωρίς μηχανισμό χρηματοδότησης της σχεδίασης και ανάπτυξης σχεδιάσεων, των νέων ναυπηγήσεων και των επισκευών δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τον διεθνή ανταγωνισμό. Κατά συνέπεια κράτος και ιδιωτικά κεφάλαια θα πρέπει να συνεργαστούν σε αυτή τη βάση ώστε να εξασφαλιστούν οι συγκεκριμένες δυνατότητες.
Αν λοιπόν η κυβέρνηση μελετήσει όλα τα ανωτέρω σε βάθος και δώσει απαντήσεις που θα επιτρέψουν την επίτευξη των απαιτούμενων στόχων που είναι προαπαιτούμενοι για την επιβίωση και μελλοντική ανάπτυξη της εγχώριας ναυπηγικής βιομηχανίας θα διαμορφώσει την πολιτική – πλαίσιο που αναφέρθηκε. Και φυσικά μέσα σε αυτό το πλαίσιο με στοχευμένες παρεμβάσεις θα επιλύσει τα χρόνια προβλήματα και εκκρεμότητες. Διαφορετικά χορηγώντας από καιρού εις καιρόν… «ασπιρίνες» οδηγεί τον ασθενή στο νεκροτομείο.
Defence Point
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου