ataktesfones@gmail.com

Παρασκευή 27 Ιουλίου 2012

Άγγελοι: Ο κόσμος των φτερωτών ταξιαρχιών



Η λέξη «άγγελος» είναι ελληνική (από το ρήμα «αγγέλλω») και χρησιμοποιείται για να δηλώσει κάποιον που αναγγέλει μια είδηση ή μεταφέρει ένα μήνυμα, τον αγγελιαφόρο.
Η ευρέως διαδεδομένη εικόνα των αγγέλων με την ανθρωπόμορφη φυσιογνωμία, τα λευκά ρούχα, τα χρυσά φτερά και τις πέραν του κόσμου τούτου ιδιότητες, φαίνεται να γεννήθηκε από τη δυτική φαντασία, η οποία θέλησε μέσω των αγγέλων να προβάλει μια πιο ιδανική και εξαγνισμένη μορφή των ανθρώπων.

ΟΙ ΑΓΓΕΛΟΙ ΣΤΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
Οι άγγελοι δημιουργήθηκαν από το Θεό ως τα ανώτερα όντα στην κλίμακα της δημιουργίας και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος και της ζωής των ανθρώπων. Βέβαια υπερτερούν κατά πολύ από τον άνθρωπο, εφόσον κατέχουν αλλόκοσμες δυνάμεις και ιδιότητες.
Η Αγία Γραφή δεν προσφέρει μαρτυρίες για το χρόνο της δημιουργίας τους, αλλά πολλοί από τους Πατέρες του Χριστιανισμού (Γρηγόριος Ναζιανζηνός, Ιωάννης Δαμασκηνός κ. ά.), υποθέτουν ότι οι άγγελοι δημιουργήθηκαν πριν δημιουργηθεί ο υλικός κόσμος. Η άποψή τους αυτή ενισχύθηκε από......... το χωρίο του `Ιώβ (λη΄,7): «Ότε εγεννήθησαν άστρα, ήνεσάν με φωνή μεγάλη πάντες άγγελοί μου («Όταν γεννήθηκαν τα άστρα με δοξολόγησαν με φωνή δυνατή όλοι οι άγγελοί μου»).
Ο Ιερός Αυγουστίνος όμως και ορισμένοι άλλοι υποστηρίζουν συνδημιουργία των αγγέλων και του υλικού κόσμου, από την πρώτη μέρα μάλιστα της Δημιουργίας, αλλά οι περισσότεροι από τους Πατέρες πιστεύουν ότι πλάστηκαν λίγο πριν από τη δημιουργία του υλικού κόσμου.



Συνοπτικά, η φύση τους ορίζεται από τις παρακάτω ιδιότητές τους:

Δεν είναι «πανταχού παρόντες», όπως ο Θεός. Παρ’ όλο που ο τόπος διαμονής τους δεν περιορίζεται σε αισθητά και υλικά όρια, ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός περιγράφει: «Ότε εισίν εν ουρανώ, ουκ εισίν εν τη γη και εις την γην υπό του Θεού αποστελλόμενοι ουκ εναπομένουσιν εν τω ουρανώ».
Δεν διαχωρίζονται σε γένη (αρσενικό-θηλυκό), δεν πολλαπλασιάζονται, αλλά ούτε και πεθαίνουν, σύμφωνα με το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο. Σύμφωνα με πολλούς Πατέρες της Εκκλησίας (Ωριγένης, Μέγας Βασίλειος, Αυγουστίνος κ.ά.), έχουν σώμα αιθέριο και άφθαρτο, χωρίς αυτό να μειώνει την ασώματη και νοερή τους φύση, η οποία δεν προσβάλεται από τη φθορά και το θάνατο. Μπορούν να προσλάβουν σώμα, αλλά και να το αποβάλλουν όταν δεν το χρειάζονται πια. Δεν έχουν ούτε κάποια γλώσσα επικοινωνίας, σύμφωνα με τον Άγιο Θωμά τον Ακινάτη, αλλά μπορούν να επικοινωνούν τηλεπαθητικά με τους ανθρώπους. Επιπροσθέτως, είναι προικισμένοι με το αυτεξούσιο, γεγονός που τους επιτρέπει μεν να υψώνονται όλο και περισσότερο στη σφαίρα του αγαθού, αλλά και συνάμα να «εκπίπτουν», χάνοντας έτσι την αγιότητα την οποία κατείχαν εξαρχής ως κοινωνοί του Αγίου Πνεύματος.

Είναι προορισμένοι να γίνονται κήρυκες του Θεού, οδηγοί για τους ανθρώπους, προστάτες και φύλακες, αλλά και αυτοί που μας παρηγορούν και μας συμπαραστέκονται από την στιγμή που γεννιόμαστε ως την ύστατη του θανάτου μας. Η άποψη αυτή μάλιστα ενισχύεται και από την παρατήρηση του ίδιου του Χριστού (στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο και στις Πράξεις των Αποστόλων) ότι οι άγγελοι συνοδεύουν τους ανθρώπους από την παιδική ηλικία ως και το θάνατό τους, συνδεόμενοι κατά αυτό τον τρόπο με την ύπαρξή μας.
Άλλωστε δεν είναι καινούρια και απαντάται συχνότατα στη λαϊκή δοξασία, η άποψη ότι κάθε άνθρωπος έχει έναν άγγελο-φύλακα. Ο Χρυσόστομος λέει συγκεκριμένα ότι «όλοι οι χριστιανοί την ώρα της Βαπτίσεως λαμβάνουν ο καθένας ξεχωριστά από έναν άγγελο τον οποίο ορίζει ο Θεός».
Αλλά ούτε και η άποψη του Χρυσόστομου ήταν πρωτότυπη, ούτε και ξένη προς τις αρχαιοελληνικές κοσμολογικές θεωρίες. Ο έλληνας ποιητής Ησίοδος, παραδίδει στο έργο του Θεογονία: «…τάχθηκαν από το Δία και βρίσκονται στη γη 3.000.000 αθάνατοι φύλακες των θνητών ανθρώπων, οι οποίοι παρατηρούν και επιτηρούν τα ανθρώπινα έργα, καθοδηγώντας τις πράξεις τους ώστε να είναι σύμφωνες με τη θεϊκή εντολή».


Η ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΙΕΡΑΡΧΙΑ 
Οι άγγελοι έχουν ταξινομηθεί από πολλούς σε τάξεις και ομάδες. Πολλά ονόματα και άλλοι τόσοι τρόποι κατάταξης έχουν δοθεί σε αυτές τις ομάδες, αλλά τελικά οι περισσότεροι θεολόγοι και μεταφυσικοί συμφωνούν στο διαχωρισμό που παραδίδεται πρωτίστως από τον Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη στην «Ουράνια Ιεραρχία» και εν συνεχεία σχολιάζεται από τον Άγιο Θωμά τον Ακινάτη στο έργο του «Summa Theologica». Ο εν λόγω διαχωρισμός συνίσταται συνολικά σε 3 διακοσμήσεις και 9 τάγματα. Παραδίδεται ένα είδος σχεδιαγράματος με 3 ομόκεντρους κύκλους, όπου σαν κέντρο λαμβάνεται ο Θεός. Κάθε κύκλος αντιπροσωπεύει μια κατηγορία αγγέλων και όσο πιο κοντά βρίσκεται στο κέντρο, τόσο πιο κοντά βρίσκονται στο Θεό οι άγγελοι που ανήκουν σ’ αυτόν, απομακρυνόμενοι από το λειτουργικό επίπεδο του ανθρώπινου κόσμου. Συνοπτικά:
Στον πρώτο κύκλο ανήκουν οι άγγελοι που υπηρετούν άμεσα το Θεό:
1. Σεραφείμ
2. Χερουβείμ
3. Θρόνοι (Οφανείμ)
Στον δεύτερο κύκλο οι άγγελοι που δρουν ως θεϊκοί κυβερνήτες:
1. Εξουσίες
2. Κυριότητες
3. Δυνάμεις
Στον τρίτο κύκλο οι άγγελοι που δρουν ως κομιστές των θεϊκών μηνυμάτων:
1.Αρχές
2.Αρχάγγελοι
3.Άγγελοι
› Τα Σεραφείμ (που το όνομά τους σημαίνει «Αυτοί που λάμπουν»), βρίσκονται στην ανώτατη βαθμίδα της ιεραρχίας και είναι οι άγγελοι που βρίσκονται πιο κοντά απ’ όλους στο θρόνο του Θεού. Είναι αυτοί που τραγουδούν ασταμάτητα το τρισάγιο «Άγιος, άγιος, άγιος…» και περικυκλώνουν το θρόνο, εκπορευόμενοι από τη Γνώση που πηγάζει απ’ το Θεό. Λέγεται ότι το φως που εκπέμπουν είναι τόσο έντονο που ούτε καν άλλα θεία όντα δεν μπορούν να τους αντικρίσουν και υπάρχουν 4 τέτοια αγγελικά όντα, τα οποία αναφέρονται ως τα 4 ιερά θηρία στην Αποκάλυψη.

› Τα Χερουβείμ (που το όνομά τους σημαίνει «Αυτοί που είναι φίλεργοι»), είναι «Τα πνεύματα της Αρμονίας». Οι φύλακες των πλανητών και εφαρμοστές της Γνώσης. Σύμφωνα με ένα όραμα του Ιεζεκιήλ, τα Χερουβείμ αποτελούνταν από μία μορφή με τέσσερα πρόσωπα (ενός ταύρου, ενός λιονταριού, ενός αετού και ενός ανθρώπου). Ανεκδοτολογικά, πιστεύεται σε μεγάλο βαθμό ότι ο Εωσφόρος ανήκε στο τάγμα των Χερουβείμ.

› Οι Θρόνοι επιτελούν το έργο τους ως «άρμα» ή «θρόνος» του Θεού και συνήθως περιγράφονται ως ομοιάζοντες με τροχούς (πράγμα που δηλώνει και το όνόμα τους, αφού Οφανείμ σημαίνει «τροχός»). Θεωρούνται επίσης διανεμητές της Θεϊκής Δικαιοσύνης.

› Οι Εξουσίες είναι οι ουράνιες υπάρξεις οι οποίες εξουσιάζουν τις δραστηριότητες των υπολοίπων αγγελικών οντοτήτων που βρίσκονται ιεραρχικά χαμηλότερά τους. Διατηρούν την κοσμική ισορροπία, με την έννοια ολόκληρου του φυσικού στερεώματος, που επεκτείνεται και πέρα από τη Γη.

› Οι Κυριότητες υπηρετούν το Θεό παρέχοντας τη δύναμη που κινητοποιεί τα θαύματα. Ελέγχουν το «Τραγούδι της Ζωής» του Κόσμου και διοχετεύουν τις ευλογίες ή τιμωρίες που επιβάλει η Θεία Χάρη.

› Οι Δυνάμεις είναι οι φύλακες των συνόρων μεταξύ Παράδεισου και Κόλασης. Ασκούν επιρροή και σε δαίμονες και γι’ αυτό μερικές φορές καταλαμβάνονται από αυτούς. Η πλειοψηφία των «έκπτωτων» αγγέλων φαίνεται να προέρχεται από αυτό το τάγμα, εξαιτίας της επικίνδυνης φύσης των καθηκόντων τους στο μεταίχμιο Παράδεισου-Κόλασης. Στα καθήκοντά τους περιλαμβάνεται η διασφάλιση της δίκαιης ανταμοιβής των ανθρώπινων ψυχών (Παράδεισος ή Κόλαση) και αποτελούν την κύρια αμυντική δύναμη του Παράδεισου σε περίπτωση δαιμονικής επίθεσης.

› Οι Αρχές είναι οι προστάτες άγγελοι των εθνών. Έχουν εξουσία πάνω στους Αρχαγγέλους και σε μεγάλες ανθρώπινες ομάδες (έθνη, φυλές κτλ.). Αποτελούν τρόπον τινά τους στρατηγούς στην στρατιά του Παραδείσου.

› Οι Αρχάγγελοι βρίσκονται ένα σκαλοπάτι πιο πάνω από τους Αγγέλους στην ουράνια ιεραρχία. Ελέγχουν τις πράξεις των κατώτερων αγγέλων και μικρότερων ανθρώπινων ομάδων (οικογενειών, χωριών κτλ.). Υπάρχουν πολλοί αρχάγγελοι, αλλά οι πιο γνωστοί μεταξύ των ανθρώπων είναι ο Γαβριήλ (το όνομα του οποίου σημαίνει «ο Θεός είναι η Δύναμή μου»), ο Μιχαήλ («Ποιος είναι σαν το Θεό;»), ο Ραφαήλ («Ο Θεός θεράπευσε») και ο Ουριήλ («Το Θείον Πυρ»). Ως κατώτερους από τις Αρχές, μπορούμε να τους αντιληφθούμε σαν αρχηγούς στην Ουράνια στρατιά.

› Οι Άγγελοι τέλος, αποτελούν τη χαμηλότερη βαθμίδα στην αγγελική ιεραρχία και είναι εκείνοι με τους οποίους οι άνθρωποι είμαστε περισσότερο εξοικειωμένοι. Αυτοί που γενικότερα αποκαλούμε «φύλακες-αγγέλους» μας. Είναι αυτοί που βρίσκονται πιο κοντά από τους υπόλοιπους στον υλικό κόσμο, γιατί ασχολούνται άμεσα με τις καθημερινές ανθρώπινες υποθέσεις. Υπάρχουν διαφόρων ειδών επεμβάσεις τους στη ζωή μας, αν και οι πιο συνηθισμένες ενέργειές τους είναι αυτές της προστασίας μεμονωμένων ανθρώπων, επιδρώντας στη συνείδησή τους και βοηθώντας τους να γλιτώσουν από κάποιο κίνδυνο ή αδιέξοδο στη ζωή τους. Ως κατώτατη βαθμίδα της αγγελικής ιεραρχίας, αποτελούν τους απλούς στρατιώτες στη στρατιά του Παραδείσου.


Εωσφόρος, ο έκπτωτος άγγελος
Σύμφωνα με πολλά αποσπάσματα (Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης, Αποκάλυψη του Ιωάννη), ο Εωσφόρος πριν από την πτώση του ήταν ο σπουδαιότερος, ο πρώτος στην ιεραρχία των αγγέλων. Το όνομά του σήμαινε «αυτός που μεταφέρει το φως». Η μετέπειτα ονομασία του ως «Σατανάς» προέρχεται από την εβραϊκή λέξη satan, η οποία χρησιμοποιήθηκε στην ελληνική μετάφραση των Εβδομήκοντα με τις λέξεις «Σατανάς» ή «Διάβολος» και δηλώνει τον επίβουλο, τον εχθρό. Αυτός που άλλοτε «έφερε το φως» μετατράπηκε στον κατ’ εξοχήν εχθρό του ανθρώπου. Επειδή είχε μεγάλη δόξα, η σοφία του διεφθάρη και η υπερηφάνεια του μετατράπηκε σε αλαζονία, με αποτέλεσμα να απαιτεί να είναι ίσος με το Θεό. Η αλαζονεία λοιπόν ήταν ένα από τα βασικά αίτια που οδήγησαν τον Εωσφόρο στην πτώση. Όπως καταγράφεται στην Αποκάλυψη του Ιωάννη, μαζί του παρέσυρε και ένα μεγάλο αριθμό αγγέλων από όλα τα Τάγματα.


πηγη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου